1. Định nghĩa. - Trong tiếng Việt canh gác và canh phòng có nghĩa giống nhau là trông giữ một đối tượng nào đó như để đập, kho tàng...để đề phòng những điều không hay xảy ra như đê, đập bị vỡ khi mực nước dâng cao, kẻ gian vào kho lấy cắp tài sản, tiền bạc, thóc lúa...Nhiệm vụ của người canh gác là báo động cho mọi người khi để đập bị vỡ, bắt giữ kẻ gian khi đột nhập vào kho. Để làm được những nhiệm vụ nói trên người canh gác hay nhóm người canh gác (tổ canh gác) phải dùng mắt để theo dõi, quan sát đối tượng bảo vệ. Từ điển tiếng Việt thông dụng do Như Ý chủ biên định nghĩa: “canh gác” là “trông giữ để đề phòng bất trắc”. Từ điển nghiệp vụ phổ thông do Bộ nội vụ (nay là Bộ Công an) định nghĩa: “canh gác- vũ trang thường trực để canh giữ, kiểm soát nhằm bảo vệ an toàn mục tiêu”. 

Như vậy, có thể định nghĩa canh gác như sau: Canh gác là thường trực canh giữ và kiểm soát nhằm bảo vệ an toàn mục tiêu.

2. Canh gác trong hoạt động bảo vệ chuyên nghiệp.

Đối với hoạt động bảo vệ chuyên nghiệp, canh gác là một hình thức quan trọng giúp lực lượng bảo vệ hoàn thành nhiệm vụ của mình nhằm đảm bảo an toàn cho mục tiêu bảo vệ. Tuy nhiên, canh gác với chức năng nguyên thủy của nó là “trông coi” không còn thích hợp với yêu cầu của hoạt động bảo vệ chuyên nghiệp vì những lí do sau:

- Thứ nhất, mục tiêu mà chúng ta bảo vệ là nơi sản xuất, kinh doanh có nhiều người ra vào làm việc, phương tiện, xe cộ qua lại...tức là mục tiêu luôn luôn “động” chứ không phải “tĩnh” như trước đây.

- Thứ hai, mục tiêu bảo vệ rộng lớn về không gian, sản xuất thì liên tục 24/24h không nghỉ, địa hình phức tạp do xây dựng, do kiến trúc, do đặc điểm xã hội của khu vực nơi nó tọa lạc (nơi gần chợ, gần khu dân cư, nơi phức tạp về an ninh trật tụ).

Vì những lẽ trên, “canh gác” trong hoạt động bảo vệ chuyên nghiệp còn phải có những chức năng khác như kiểm tra, kiểm soát người và phương tiện ra vào mục tiêu bảo vệ.

. Tóm lại, “canh gác” trong hoạt động bảo vệ chuyên nghiệp có nội hàm hoàn toàn mới.

Sau đây chúng ta sẽ nghiên cứu cụ thể hoạt động canh gác với chức năng trông giữ và kiểm tra, kiểm soát tại cổng ra vào, bãi giữ xe các loại và tại cửa kho, nơi hàng hóa được xuất nhập theo nhu cầu hoạt động sản xuất, kinh doanh.